Chociaż wygląd może temu przeczyć, beton to niemała rodzina materiałów o szerokim zakresie gęstości, odporności oraz właściwości, które pozwalają przenieść nawet najbardziej niezwykłe projekty z papieru do rzeczywistości. Jakiego rodzaju rodzaje i klasy betonu można najczęściej spotkać na placu budowy domu jednorodzinnego?
Czym jest beton?
Beton to złożony materiał, składający się ze spoiwa hydraulicznego (cementu), kruszywa (np. piasek, żwir, granit łamany, kermazyt), wody oraz dodatków, których zawartość nie przekracza 20% masy spoiwa. Zmieszanie wody oraz cementu tworzy zaczyn, który z czasem twardnieje za sprawą reakcji fizyko-chemicznych (hydratacji). Dzięki doborowi odpowiednich proporcji składników uzyskiwany jest beton o pożądanej gęstości, co wpływa na późniejsze właściwości materiału. Kluczowym atrybutem jest w tym wypadku ilość wody – zbyt duża ilość prowadzi do powstania lejącego się betonu o obniżonej wytrzymałości, natomiast niedostateczna zawartość wody w mieszance zaowocuje niezwykle gęstym materiałem, który będzie pękał z powodu działających na beton naprężeń.
Lekki, średni, ciężki – podstawowy podział materiału
Jednym z najpopularniejszych podziałów betonu jest klasyfikacja oparta o ciężar objętościowy materiału, która przedstawia się następująco:
- beton ciężki – to materiał o ciężarze objętościowym przekraczającym 2600 kg/m3, co zapewnia niezwykle wysoką wytrzymałość na ściskanie oraz obciążenie. Beton tego typu posiada domieszkę specjalnego kruszywa (manganu lub włókien stalowych) i wykorzystywany jest w miejscach, gdzie nie występują ograniczenia wobec ciężaru budynku lub potrzebna jest wyjątkowo solidna ochrona,
- beton zwykły – to najpopularniejsza odmiana materiału o ciężarze objętościowym zamykającym się w przedziale od 2000 do 2600 kg/m3. Jako kruszywo w przypadku betonu zwykłego zazwyczaj stosuje się żwir lub kruszywo łamane, np. granit. Materiał ten jest szeroko stosowany podczas budowy elementów konstrukcyjnych, ale pomimo doskonałej wytrzymałości nie może być wylewany w niskich temperaturach ze względu na ryzyko pęknięcia,
- beton lekki – to materiał o ciężarze objętościowym pomiędzy 800 a 2000 kg/m3, wykorzystujący lekkie kruszywa np. kermazyt czy agloporyt. Beton tego typu jest stosowany przy budowie ścian, stropów, a także podczas przygotowania wylewek podkładowych i wyrównawczych.
Klasa betonu
Oprócz ciężaru beton jest klasyfikowany ze względu na wytrzymałość na ściskanie, czyli możliwość bezpiecznego przenoszenia określonej ilości naprężeń ściskających. Klasę betonu oznacza się literą C – w przypadku betonu lekkiego literami LC – oraz dwoma cyframi, przy czym pierwsza oznacza wytrzymałość na ściskanie próbek o kształcie walca, natomiast druga wytrzymałość próbek o kształcie sześcianu. Ze względu na fakt, że podczas budowania elementy rzadko mają idealny kształt, zwykle brana jest pod uwagę niższa wartość próbek walcowych, aby zapewnić odpowiedni margines bezpieczeństwa. Jednocześnie można spotkać stare oznaczenie według normy PN-88/B-06250, który wyrażane jest literą B oraz liczbą, określającą wytrzymałość na ściskanie wyrażoną w megapaskalach.
Klasy betonu zwykłego i ciężkiego:
- C8/10 – beton B10,
- C12/15 – beton B15,
- C16/20 – beton B20,
- C20/25 – beton B25,
- C25/30 – beton B30,
- C30/37 – beton B37,
- C35/45 – beton B45,
- C40/50 – beton B50,
- C45/55 – beton B55,
- C50/60 – beton B60,
- C55/67,
- C60/75.
- C70/85.
- C80/95,
- C90/105,
- C100/115.
Klasy betonu lekkiego:
- LC8/9,
- C12/13,
- LC16/18,
- LC20/22,
- LC25/28,
- LC30/33,
- LC35/38,
- LC40/44,
- LC45/50,
- LC50/55,
- LC55/60,
- LC60/66,
- LC70/77,
- LC80/88.
