Przy prowadzeniu prac budowlanych, a w niektórych wypadkach także remontowych zachodzi konieczność wykonania wykopów przestrzennych. Z czego ich rodzaj jak i sposób zabezpieczenia zależy od sposobu wykonywanych prac jak i czynników środowiskowych. Składają się nie między innymi: rodzaj gruntu, stosunki wodne i wiele innych. Przy tym należy brać też przy wyborze rodzaju zabezpieczenia, sąsiedztwo danej działki, czy bliskość innych budynków mieszkalnych. Wprowadza to dodatkowe restrykcje, które należy przestrzegać.
Uwarunkowania wyboru odpowiedniej konstrukcji
Wybór sposobu obudowania skarp wykopu zależy w dużej mierze od takich elementów jak:
- poziom wody gruntowej;
- warunki geotechniczne;
- głębokość wykopu;
- bliskość istniejących obiektów;
- rodzaj zabudowy sąsiadującej z obiektem;
- metody budowy powstającej inwestycji.
Są to tylko najważniejsze czynniki jakie się bierze pod uwagę projektując odpowiednie zabezpieczenie wykopów. Wszystkie szczegółowe wytyczne są określone przez Prawo budowlane, Prawo wodne oraz inne, których akurat dana inwestycja dotyczy.
Gdzie stosuje się wykopy i zabezpieczenia
Rodzaje oraz technologie wykorzystywane do zabezpieczenia wykopów przestrzennych zależne są od inwestycji i sposobu jej wykonywania. Zazwyczaj mają one zastosowanie w budownictwie ogólnym:
- podziemne kondygnacje budynków użyteczności publicznej, mieszkalnej czy handlowej;
- komunikacyjne jak tunele czy drogi;
- infrastruktury instalacyjnej;
- inne.
Praktycznie większość prac ziemnych w budownictwie wymaga wykonania wykopów. Nawet remonty infrastruktury podziemnej wymagają wykonania wykopu i stabilizacji jego ścian.
Rodzaje najczęściej stosowanych obudów
Technologii zabezpieczania ścian wykopu jest wiele, jednak uwzględniając warunki oraz zapotrzebowanie najczęściej korzysta się z kilku głównych rozwiązań.
Ścianka szczelna
Ścianka szczelna to bardzo często stosowana metoda zabezpieczania wykopów. Zazwyczaj jest montowana jako obudowa tymczasowa, ale jest też używana jako element konstrukcji. Składa się z pionowych profilów (najczęściej U lub Z) łączonych ze sobą za pomocą specjalnych zamków. Poszczególne elementy wprowadza się w grunt wbijając je albo przy pomocy wibracji. Kiedy nie ma możliwości użycia powyższych metod stosuje się wciskanie statyczne.
Obudowa berlińska
To tymczasowa obudowa wykopu. Ta technologia zabezpieczania skarp w wykopach głębokich jest bardzo wydajna. Wykonuje się ją poprzez wbicie w określonych odstępach w grunt pionowo stalowych albo betonowych profilów, zazwyczaj dwuteowników. Puste przestrzenie między nimi łączy się za pomocą brusów w rodzaj ściany (tzw. opinka). W konieczności wzmocnienia ścianki berlińskiej stosuje się kotwienie w gruncie albo podpory rozpierające. Zaletą tej technologii jest szybkość oraz łatwość montażu.
Palisada z mikropali
Palisada z mikropali jest najczęściej stosowana w przypadku inwestycji w bliskim sąsiedztwie budynków już istniejących. Składa się ona z pali wierconych (o średnicy 15-35 cm). Montuje się je w gruncie w sposób zgodny z wytycznymi zawartymi w projekcie. Może to być ustawienie:
- styczne;
- sieczne;
- rozsunięte.
Ogromną zaletą tej metody jest to, że do jej wykonania wystarczy niewielka (zaledwie 60 cm) odległość od fundamentu budynku istniejącego.
Przedstawione powyżej technologie wykonywania obudów skarp pionowych w celu zabezpieczenia są tylko jednymi z wielu możliwości jakie obecnie stosuje się w tego typu pracach. Wszystko oczywiście jest zależne nie tylko od warunków środowiskowych, ale także od regulacji prawnych obowiązujących w danym kraju.
Artykuł powstał we współpracy z firmą Aprofi – zabezpieczanie wykopów.
Zdecydowanie ścianka szczelna jest najpopularniejszym rodzajem, w większości wypadków wydaje się optymalnym rozwiązaniem